Toen Cicero zich tijdelijk uit de actieve politiek moest terugtrekken, schreef hij De oratore. Voor Cicero was 'de ideale redenaar' een uiterst deskundig, filosofisch gevormd en humaan mens, die zich van zijn hoge verantwoordelijkheid bewust was.

Dit standaardwerk is gepresenteerd als een discussie tussen enkele belangrijke redenaars uit zijn tijd. Het grootste gedeelte ervan gaat over de vijf stadia die de redenaar bij het schrijven en houden van een redevoering doorloopt: het vinden van de stof, de ordening, het memoriseren, de stilistische vormgeving en het voordragen. In de grondige behandeling van deze stadia komen allerlei onderwerpen: humor, het opwekken van emoties en stijlfiguren, ter sprake. Daarnaast heeft de auteur het ook over de soorten redevoeringen, over de grondvoorwaarden om een goed redenaar te worden en vooral over de noodzaak om over allerlei studiegebieden (filosofie, geschiedenis, recht, literatuur, wetenschappen) op de hoogte te zijn.

Cicero heeft van dit leerboek een prettig leesboek gemaakt. De secundaire personages geven aanvullingen en correcties en houden zo de discussie levendig. De protagonisten illustreren hun theorieën met een massa voorbeelden, die vooral bij de behandeling van de soorten humor interessant zijn: "Hoe vind je een man die op overspel betrapt wordt?" -- "Niet vlug genoeg"). Vertaalster H. van Rooijen-Dijkman heeft de vertaalproblemen die zo'n werk meebrengen, handig opgelost. Haar vertaling (die in 1989 al eens verscheen onder de titel Drie gesprekken over redenaarskunst: weten - denken - spreken) bevat soms wel ongewoon lange zinnen, maar blijft toch goed leesbaar. Bij de verschillende delen geeft ze (cursief gedrukte) inleidende opmerkingen. Anton Leeman zorgde voor aantekeningen en voor een interessante inleiding. [Jef Ector]

Dit vuistdikke boek biedt in een zevende, ongewijzigde druk de Nederlandse vertaling van het standaardwerk van de Romeinse redenaar en politicus Marcus Tullius Cicero (106-43 v.Chr.): 'De oratore' ('Over de redenaar'). In dit werk, in drie boeken (die wij nu 'delen' zouden noemen), bespreekt Cicero wat iemand tot een ideale redenaar maakt. Cicero doet dit in de vorm van een conversatie tussen een aantal belangrijke redenaars en politici van zijn tijd. Hierin legt hij, naast opleiding en verschillende retorische technieken en stijlvorming, de nadruk op een brede ontwikkeling van de redenaar. De vertaling van de bekende vertaalster Van Rooijen-Dijkman is voortreffelijk. Datzelfde geldt voor de uitvoerige inleiding van de voormalige hoogleraar Latijn van Amsterdam, Leeman. Zowel tekst als inleiding vergen wel enige voorkennis op het gebied van de Romeinse wereld.